اثر استرس روانی(محدودیت حرکتی) مزمن بر ترشح انسولین از جزایر لانگرهانس جدا شده موش صحرایی

مقدمه: با وجود مطالعات متعدد هنوز نقش دقیق استرس، به ویژه استرس روانی، در ایجاد دیابت مشخص نیست. این مطالعه به بررسی تأثیر استرس روانی (محدودیت حرکتی) مزمن بر ترشح انسولین از جزایر لانگرهانس جدا شده موش صحرایی پرداخته است. مواد و روش ها: موش های صحرایی نر نژاد ویستار به دو گروه مساوی شاهد و آزمون تقسیم شدند (هر گروه 8 سر). در گروه آزمون استرسورهای محدود کننده روزانه 2 بار، هر بار یک ساعت و به مدت 15 و 30 روز اعمال شدند. هنگام شروع و پس از پایان دوره های آزمایش پس از اندازه گیری وزن، از حیوانات نمونه خون تهیه و مقادیر گلوکز، انسولین و کورتیکوسترون ناشتای پلاسما اندازه گیری شد. در روز بعد جزایر لانگرهانس حیوانات (از هر گروه 5 سر) جدا شد و ترشح استاتیک انسولین از جزایر در حضور غلظت های مختلف گلوکز (8/2، 6/5، 3/8 و 7/16 میلی مولار) بررسی شد. یافته ها: غلظت گلوکز ناشتای پلاسما در روز پانزدهم در گروه آزمون در مقایسه با گروه شاهد افزایش معنی داری نشان داد، در حالی که این افزایش در روز سی ام معنی دار نبود. غلظت انسولین ناشتای پلاسما در روزهای پانزدهم و سی ام کاهش معنی داری در گروه آزمون نسبت به گروه شاهد نشان داد. افزایش معنی دار غلظت کورتیکوسترون ناشتای پلاسما تنها در روز پانزدهم در گروه آزمایش نسبت به گروه شاهد مشهود بود. مقایسه میزان ترشح انسولین از جزایر در حضور غلظت های مختلف گلوکز افزایش معنی دار میزان ترشح انسولین را در گروه آزمون نسبت به گروه شاهد تنها در روز سی ام نشان داد. نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان می دهد که استرس روانی مزمن سبب افزایش جواب به گلوکز جزایر لانگرهانس جدا شده پانکراس موش های صحرایی می شود. بنابراین به نظر می رسد که کاهش غلظت انسولین پلاسما در حیوانات استرس دیده دلیل دیگری غیر از کاهش توان ترشح انسولین دارد.